Faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur logo faculty

Veel gestelde vragen over de opleiding burgerlijk ingenieur-architect

1. Hoe is de opleiding opgebouwd?

Burgerlijk ingenieur-architect: 3 jaar bachelor en 2 jaar master

1ste bachelor
2de bachelor
3de bachelor		 Bachelor of Science in de ingenieurswetenschappen:
architectuur
=algemene vorming met vast pakket basisvakken
+ keuzevak in 3de bachelor		 180 studiepunten
1ste master
2de master		 Master of Science in de ingenieurswetenschappen:
architectuur
- afstudeerrichting architectuurontwerp en bouwtechniek
- afstudeerrichting stadsontwerp en architectuur
=specialisatie		 120 studiepunten

De huidige twee afstudeerrichtingen worden afgeschaft in AJ 2025-2026.

De opleiding burgerlijk ingenieur-architect opgebouwd rond onderwijs in drie belangrijke pijlers:

  • Architectuurontwerpen met het architectuurontwerp en ontwerpwetenschappen (bv. waarneming en beeldende media, digitale ontwerptechnieken)
  • Ingenieurswetenschappen met wiskunde (bv. calculus, meetkunde), basiswetenschappen (bv. fysica), bouwkundige constructies (bv. statica), bouwmaterialen en gebouwtechniek (bv. technische installaties)
  • Architectuurwetenschappen met architectuurtheorie en -geschiedenis en stedenbouw (bv. stedelijke vraagstukken)

    In de loop van de opleiding, en vooral op niveau van de master, kan je meer klemtonen leggen op één van de pijlers, indien je dat verkiest. Dit doe je door je keuze van afstudeerrichting, je keuze van de masterstudio's en je keuzevakken. Zo krijg je de kans om je eigen studietraject kleuring te geven naargelang je eigen interesses. Ook het opnemen van een uitwisselingssemester in het buitenland via het Erasmusprogramma, biedt daartoe een extra mogelijkheid. De opleiding heeft immers uitwisselingsakkoorden met erg kwalitatieve, maar qua profiel diverse architectuuropleidingen in Europa en daarbuiten. Het programma is echter zo opgebouwd dat de breedte van de opleiding altijd gewaarborgd blijft en je dus ten allen tijde toegang behoudt tot het beroep van architect.

    Je wordt opgeleid om op een creatieve en antwoordgerichte/oplossingsgerichte manier om te gaan met complexe ruimtelijke problemen, van bouwdetail, over gebouw, tot stad. Je leert hierop een antwoord te bieden met je ontwerpen, in de praktijk én in theorie, met een stevige basis in de ‘harde’ wetenschappen én in maatschappelijk-culturele materie. Kortom, je wordt een ontwerper in de volle betekenis van het woord.

    Hieronder zie je de verhouding van de vakken van de drie pijlers binnen de bacheloropleiding als geheel, en opgesplitst over de diverse bachelorjaren. 

    Bachelor ingenieurswetenschappen: architectuur 1ste-3de bach

    Bachelor ingenieurswetenschappen: architectuur 2

    Master of Science in de stedenbouw en de ruimtelijke planning: 2 jaar

    Studenten kunnen de Master Stedenbouw en ruimtelijke planning volgen ofwel na de bachelor ofwel na de master ingenieurswetenschappen: architectuur (dan als bijkomende master).

    2. Welke vakken krijgen we in het eerste jaar?

    Lestabel

    Burgerlijk ingenieur: architectuur vakken 1ste jaar

    Wiskunde 1: Calculus

    Je wordt door de meest essentiële wiskundige technieken, methoden en vaardigheden geleid. Je leert kritisch redeneren op een logische en deductieve wijze om zo praktische wiskundige problemen nauwgezet en op een analytische manier te kunnen aanpakken. Je doet dat zowel handmatig als ondersteund door ICT. Ook de overkoepelende abstracte wiskundige structuren krijgen de nodige aandacht. Hoorcolleges en oefeningenlessen zijn gericht op het stimuleren van zelfstandig werken.

    Fysica 1: trillingen, golven en optica

    Kennis hebben van en inzicht hebben in de wetten van de natuurkunde zijn voor een ingenieur uitermate belangrijk. In deze cursus illustreren live demonstraties de natuurkundige concepten. Je bestudeert de basisprincipes in de domeinen mechanica, optica, elektriciteit en magnetisme. Je past die kennis toe bij het oplossen van vraagstukken en je verwerft experimentele vaardigheden tijdens de practica.

    Statica van constructies

    Je leert begrijpen hoe een constructie haar belasting draagt. Een grote verscheidenheid aan voorbeelden illustreren de theoretische principes en de algemene rekenmethodes. Praktische kennis verwerf je in de oefeningen. Van vlakke en ruimtelijke constructies bepaal je de krachten en krachtmomenten in de steunpunten en in elke verbinding. Je berekent ook de krachten en krachtmomenten in elk punt van de constructie. Je bestudeert het evenwicht van buigzame kabels. Tenslotte leer je de soorten wrijving met als doel het evenwicht te bepalen met inachtneming van de wrijvingskrachten.

    Architectuuractualia

    Dit vak wil je via enkele sleutelteksten kennis en inzicht laten verwerven in het actuele debat rond de verschuivende architectuurpraktijk. De context waarin we ons vandaag als architect bevinden, staat immers erg onder spanning. Enorme ecologische en economische uitdagingen komen op ons af en dwingen ons tot nieuwe vormen van duurzaam bouwen. Klimaatverandering en exponentiële bevolkingsgroei leggen een enorme druk op de samenleving. De vraag naar andere vormen van wonen, werken en samenleven groeit, zeker in onze steden die steeds meer superdivers worden. Via een reeks voorbeelden uit de Belgische en Vlaamse context maken studenten kennis met een brede waaier aan mogelijke vormen van architectuur- en ontwerppraktijken die daarop inspelen en met het actuele debat dat daarrond wordt gevoerd, zowel internationaal als lokaal, tussen architecten, critici, beleidsmakers, etc.

    Architectuurontwerp 1

    Dit is het hoofdvak van het eerste jaar. Het laat je kennismaken met de complexiteit die eigen is aan de architectuur en aan het architectuurontwerpen. Je leert inzien dat ontwerpen geen kwestie is van vondsten of pure creativiteit, maar een proces dat je kan ontwikkelen, sturen, evalueren en aanpassen. Je krijgt een training in het opzetten van het ontwerpproces, en het adequaat voorstellen en beargumenteren van het ontwerpwerk, in woord en beeld. Daartoe maak je kennis met de nodige methodes en vaardigheden, in tandem met de vakken Ontwerpleer en Waarneming en Beeldende Media. Je leert ook verantwoordelijkheid nemen voor dat proces. Ontwerpen is immers niet het ene juiste antwoord vinden op de vraag die de opdracht je stelt, maar de mogelijkheden die in de opgave vervat zitten exploreren volgens je eigen inzichten. De ontwerpoefeningen gaan over het vormgeven op verschillende schalen, van gebouw tot een stedelijk plein, met aandacht voor zowel ruimte als architecturale elementen (wanden, ramen,..) als voor divers ruimtegebruik en het combineren van uiteenlopende programma’s (wonen, werk, vrije tijd,…). Diverse technieken om het ontwerp voor te stellen, van schets, computer tekening tot maquette, komen aan bod.

    Inleiding tot bouwtechnisch ontwerpen

    Je krijgt een eerste overzicht van het geheel van technische aspecten van een gebouw. Door het volledige bouwproces te overlopen leer je de rol en onderlinge relatie van die aspecten begrijpen. De conceptuele samenhang van de verschillende onderdelen en hun interactie staat centraal.
    De volgende onderwerpen komen aan bod:

    • De verschillende actoren in het bouwproces, prestatie-eisen voor gebouwen, stappenplan van de bouw van een woning.
    • Funderingen en kelders, verschillende soorten vloeropbouwen, principes van spouwmuren, structuur en opbouw van hellende daken.
    • Materiaalkarakteristieken en selectie van geschikte toepassing: isolatiematerialen, hout en bio-gebaseerde materialen, baksteen, constructiestaal en andere metalen.
    • Basisconcepten rond verwarming, koeling, ventilatie en andere technische installaties in gebouwen.
    • Detaillering van bouwknopen: je leert hoe constructie-onderdelen onderling op elkaar aansluiten rekening houdend met stabiliteit, waterdichtheid, luchtdichtheid en thermische prestaties.

    Ontwerpleer 1: basisinstrumentarium

    Ontwerpleer bespreekt het ontwerpproces: de eigenschappen van vormen (contour, contrast, maat, textuur), net als elementaire principes om ruimtes te definiëren en tot een architecturale compositie te komen. De betekenis van de belangrijkste ontwerptekeningen wordt er geduid: schets, schema, grondplan, geveltekening, kaart, perspectief. Je krijgt ontwerpdata aangereikt (zoals ergonomie, antropometrie ... ) en je analyseert bestaande architectuurprojecten. De oefeningen hebben in Ontwerpleer 1 een centrale rol. Je scherpt je noodzakelijke vaardigheden voor architectuurontwerpen verder aan door geïsoleerde specifieke ontwerpproblemen afzonderlijk te behandelen.

    Atelier waarneming en beeldende media 1

    In dit vak oefen je een aantal voorstellingstechnieken zoals het perspectieftekenen (zowel de constructie ervan als de toepassing in het waarnemingstekenen), het schetsen met de vrije hand, de fotografie, video en de collage. Het vak geeft tevens een introductie op de strategieën van de artistieke productie.

    Je wordt bewust gemaakt van de eigenschappen en de mogelijkheden van die voorstellingstechnieken, zodat je ze beter kan inzetten bij het ontwerpproces en het documenteren ervan. Je krijgt inzicht in de relatie tussen het architectuurontwerp en de grafische representatie die steeds deel uitmaakt van de ontwerparbeid

    Wiskunde 2: lineaire algebra en meetkunde

    Je krijgt inzichten in de basisconcepten en methoden van de lineaire algebra en het matrixrekenen via concrete voorbeelden en toepassingen gerelateerd aan de vectoriële en analytische aanpak van de meetkunde in 2 en 3 dimensies. Je verwerft inzicht in driedimensionale structuren en je leert creatief omgaan met meetkundige technieken met behulp van een geschikt softwarepakket zoals Maple. Er gaat ook aandacht naar interessante krommen en oppervlakken, met het oog op modellering en ontwerp.

    Architectuurgeschiedenis 1: een lange moderniteit

    Je krijgt een grondig inzicht in de ontwikkeling van de architectuur in Europa en Noord-Amerika, vanaf de oudheid tot het midden van de twintigste eeuw. In de oefeningen bouw je een algemeen referentiekader op, een ‘encyclopedie’ vanaf de oudheid tot het midden van de twintigste eeuw. De colleges geven diepere inzichten, tonen verbanden, en leggen de complexiteit, de veelzijdigheid en de contradicties bloot van de totstandkoming van architectuur en stedelijke gehelen. Het centrale thema is de ontwikkeling van de rol van de architect onder invloed van de maatschappelijke transformaties in de westerse wereld in de periode van de lange moderniteit, van de Renaissance tot het heden. Je krijgt inzicht in het hele veld van de architectuur: van de bouwpraktijk tot de theoretische discussies. Architectuurpraktijk en -theorie worden ontleed in hun maatschappelijke context. Je bestudeert niet alleen de verbanden met de andere kunsten maar ook met intellectuele, politieke en sociale contexten. Je bekijkt architectuur vanuit het standpunt van de maker, de architect, maar ook vanuit het perspectief van de opdrachtgever. Je krijgt tevens een overzicht van verschillende manieren om aan architectuurgeschiedenis te doen: sommige colleges zijn monografisch en gewijd aan één oeuvre, andere vergelijken verschillende architecten binnen eenzelfde periode of problematiek; sommige leggen de klemtoon op de bouwpraktijk, andere gaan meer in op de theoretische discussies over architectuur; sommige colleges tonen architectuurgeschiedenis als de geschiedenis van het tot stand komen van één gebouw, andere zijn opgevat als stadsgeschiedenis. Op die manier krijg je een eerste inzicht in de mogelijkheden, diversiteit en methodologie van het architectuurhistorische onderzoek. 

    Filosofie en kritische theorie: een architecturale inleiding

    Je wordt geconfronteerd met een waaier aan kritische denkbeelden die van invloed waren op de productie van cultuur, samenleving en de gebouwde omgeving. Steunend op een brede selectie aan teksten, elk gekaderd binnen hun historische context, leer je kritisch denken over architectuur- en ingenieurswetenschappen die het architectonisch denken tot vandaag bepalen. Volgende complementaire clusters komen aan bod, gedoceerd door verschillende lesgevers:

    • Esthetiek en theorie van politieke economie;
    • Geschiedenis en filosofie van de wetenschappen en technologie;
    • Intersectionaliteitstheorie.

    De kennismaking met deze onderdelen van filosofisch en cultureel denken stelt je in staat om gevestigde denkwijzen over de gebouwde omgeving kritisch in vraag te stellen en je zo beter te wapenen om deel te nemen aan de hedendaagse discussie over de noodzakelijke sociale en ecologische transitie.

    Digitale ontwerptechnieken 1: modellering en prototypering

    Je leert de basisvaardigheden van het digitaal modelleren en het visualiseren van een ontwerp met digitale media.
    Het vak behandelt:

    • Exploratie van softwaremiddelen voor het computer ondersteund ontwerpen (AutoCAD 2D/3D);
    • Onderzoek van toepassingsgebieden: elementaire toepassingen (opbouw van 2D-plandocumenten, opzetten van 3D-gebouwmodellen en bijhorende visualisaties);
    • Basisbeginselen in digitale visualisatietechnieken voor architecturaal ontwerp.

    3. Is er veel wiskunde in het eerste jaar / in de opleiding?

    In de opleiding burgerlijk ingenieur-architect krijg je in de 3 bachelor jaren een aantal wiskundige vakken voor in totaal 19 studiepunten.

    • 1ste bachelor: 10 STP
    • 2de bachelor: 5 STP
    • 3de bachelor: 4 STP

    Dit vormt de basis van je ingenieursopleiding, en reikt de noodzakelijke kennis aan die je later in je traject nodig hebt voor, o.a. de bouwtechnische vakken (betontechnologie, bouwfysica,…). Dit pakket wiskundige vakken vormt één van de verschillen met een gewone opleiding architectuur.

    Aantal studiepunten wiskunde in bachelor

    4. Ik volg 4u of 6u wiskunde, is dat voldoende om te starten?

    Om met succes de opleiding burgerlijk ingenieur-architect te doorlopen is het sterk aangeraden om 6u wiskunde of meer gevolgd te hebben in de derde graad secundair onderwijs.

    Je kan je voorkennis wiskunde meten met de ijkingstoets (zie vraag 5).

     

    Aantal uren wiskunde in SO

     

    Onderwijsvorm SO

     

    5 uur en meer

     

    ASO

    TSO

    KSO

    BSO

    Burgerlijk ingenieur

    99,28 %

     

    96,90 %

    2,96 %

    0,10 %

    0,04 %

    Burgerlijk ingenieur-architect

    95,52 %

     

    93,40 %

    3,54 %

    2,74 %

    0,30 %

    Industrieel ingenieur

    89,04 %

     

    79,20 %

    20,40 %

    0,20 %

    0,20 %

    Cijfers uit UGI, AJ 2017-2018 tem AJ 2021-2022, alle studenten bacheloropleidingen

    Noot: Dit zijn cijfers van de instroom van studenten, geen slaagkansen!

    Een stevige vooropleiding biedt het voordeel dat je normaal gezien met meer gemak het pakket wiskundige vakken van deze opleiding aan zal kunnen. Dat is, zeker in het eerste bachelorjaar, van belang omdat de breedte van de opleiding ingenieur-architect en met name de ontwerpgerichte vakken, een bijzondere studiebelasting met zich meebrengen, en dus een belangrijk deel van je tijd en energie zullen vergen.

    Maar het is belangrijk om te onderlijnen dat naast voorkennis en intelligentie op het domein van de ‘harde’ wetenschappen en de wiskunde, toch ook een brede interesse, naast een sterke inzet en een grote motivatie heel belangrijke factoren zijn om te slagen.

    Zeker ook verwijzen naar:

    • de starttoets (verplichte ijkingstoets) (vraag 5)
    • de zomercursussen (vraag 6)
    • slaagcijfers/studierendement (vraag 14)

    5. Hoe zit dat met de starttoets (verplichte ijkingstoets)?

    Noot: Voor sommige opleidingen is deelname aan een starttoets (verplichte ijkingstoets) verplicht om te kunnen inschrijven. 

    Alle info is terug te vinden op: https://www.ugent.be/ea/nl/voor-toekomstige-studenten/voorbereiden/ijkingstoets

    Algemeen

    • Samen met de andere Vlaamse universiteiten organiseert UGent starttoetsen (verplichte ijkingstoetsen) die verschillende aspecten van je wiskundeniveau testen.
    • Deelname aan de toets is verplicht:  studenten die niet hebben deelgenomen kunnen niet inschrijven voor de opleiding.
    • Het resultaat dat je behaalt is echter niet bindend; m.a.w. het resultaat heeft geen gevolgen voor jouw toelating tot de opleiding. Maar, als een student niet slaagt voor de starttoets (verplichte ijkingstoets) van de opleiding waarvoor hij/zij wenst in te schrijven, dan is hij/zij verplicht een remediëringstraject te volgen om zijn/haar voorkennis bij te spijkeren.

    Er zijn enkele uitzonderingen: zie https://www.ugent.be/nl/opleidingen/bacheloropleidingen/toelating/uitzonderingen-ijkingstoets-starttoets.htm

    Compatibiliteit ijkingstoets

    • Het remediëringstraject bestaat uit ofwel een online zelfstudiepakket wiskunde, ofwel een fysieke deelname aan (een deel van) de zomercursus wiskunde. In beide gevallen wordt het traject afgerond met een verplichte online test.  Dit remediëringstraject wordt bij voorkeur gevolgd voor de start van het academiejaar (maar wordt ook daarna aangeboden).
    • De ijkingstoets helpt je om in te schatten of je beschikt over voldoende wiskundige en wetenschappelijke kennis en vaardigheden in relatie tot het verwachte instapniveau voor de opleiding. Achteraf krijg je genuanceerde feedback op je resultaten. Zijn die resultaten niet voldoende, dan volg je het remediëringstraject.

    Wat wordt er getest?

    De starttoets (verplichte ijkingstoets) test via meerkeuzevragen enkele vaardigheden die belangrijk zijn voor vakken die je krijgt aan het begin van de opleiding. De inhoud van de vragen bouwt verder op de leerstof van richtingen uit het secundair onderwijs met 6 uur wiskunde. De leerinhouden wiskunde van zowel eerste, tweede als derde graad komen aan bod.

    Toch kunnen ook leerlingen die minder wiskunde volgden in hun vooropleiding eraan deelnemen. Het is immers belangrijk dat elke geïnteresseerde student zich kan "ijken": je niveau kan immers van nature hoger zijn dan je vooropleiding laat vermoeden.

    De starttoets (verplichte ijkingstoets) bestaat uit twee delen: toets wiskunde en toets ruimtelijk inzicht.

    De toets wiskunde bestaat uit een aantal meerkeuzevragen over diverse wiskundethema's uit de volledige leerstof van het secundair onderwijs. De grote thema's zijn:

    • Redeneren
    • Begrippenkennis
    • Wiskundige vaardigheden
    • Modelleren: wiskundige vraagstukken in een fysica-context

    Het tweede deel draait om ruimtelijk inzicht. Dit is een belangrijke vaardigheid die ruim aan bod komt in de opleiding burgerlijk ingenieur-architect. De toets omtrent ruimtelijk inzicht test de mate waarin je in staat bent 2-dimensionale representaties van 3-dimensionale volumes te lezen en aan elkaar te koppelen.

    Hoe kan ik me voorbereiden op de starttoets (verplichte ijkingstoets)

    We raden je aan om de leerstof uit 3de - 4de - 5de - 6de jaar secundair onderwijs wat op te frissen. Je kan ook oefenen om vertrouwd te geraken met het soort vragen. Voorbeeldvragen: zie https://www.ijkingstoets.be/opleidingen/ingenieurswetenschappen-architectuur/voorbereiding

    De faculteit organiseert in het voorjaar enkele oefennamiddagen om studiekiezers te helpen de leerstof en aanpak van deze toets onder de knie te krijgen. Datums worden later meegedeeld (via de website).

    Praktische info:              
    De toetsen worden schriftelijk afgenomen, on campus

    Data:    

    • Ma 3/07/23 in de voormiddag (9u-13u)
    • Za 26/08/23 in de voormiddag (9u-13u)

    Waar: UGent, Campus Boekentoren Gent (exacte locatie wordt later meegedeeld).

    Inschrijven: via website https://www.ijkingstoets.be/, voor sessie 1: van 15 januari tot en met 15 juni, voor sessie 2: van 15 januari tot en met 15 augustus.

    6. Hoe kan ik me voorbereiden op de studies van burgerlijk ingenieur-architect?

    Zomercursus wiskunde

    De faculteit organiseert voor haar studenten een vakantiecursus wiskunde.

    Data: in de week van 4-8/09/2023. Exacte data worden later vastgelegd en gecommuniceerd op de facultaire website.

    Introductiedag

    De faculteit organiseert op vrijdag 22/09/2023 een onthaaldag voor haar nieuwe studenten 1ste bachelor om hen zo voor te bereiden om de week erna vlot van start te gaan.

    Op het programma van de onthaaldag staat o.a.

    • Kennismaking met lesgevers van het 1ste jaar en de locaties waar je leskrijgt
    • Kennismaking met UGent platformen zoals Ufora en Oasis
    • Kennismaking met trajectbegeleiding, monitoraat en studentensecretariaat
    • Opbouw van het eerste jaar: lessenrooster, tussentijdse testen of huistaken
    • Groepsindeling
    • Aankoop cursussen
    • Kennismaking met je medestudenten en de studentenverenigingen

    Meer info en inschrijven

    Laptop

    Een laptop is verplicht en noodzakelijk vanaf het eerste bachelor jaar. Minimumvereisten.

    Financiering van een nieuwe laptop

    Laptop, printer of ander duurzaam studiemateriaal nodig? Dit kan zeker aan het begin van het academiejaar een zware hap uit het budget betekenen. De Sociale Dienst van de UGent kan hierbij helpen! Onder bepaalde voorwaarden kan voor de aanschaf van een laptop via de Sociale Dienst een toelage of renteloze lening voorzien worden. Meer info hieromtrent.

    7. Ik heb zeer weinig fysica gekregen in het middelbaar; is dat een probleem?

    Niet noodzakelijk. De lessen fysica starten met een herhaling van al de nodige stof ("start vanaf nul"), zodat iedereen na 2-3 weken op hetzelfde niveau zit.

    8. Wat is de verhouding theorie/oefeningen? Hoeveel praktijk zit er in de opleiding?

    (Lichtblauw: oefeningen/praktijk – donderblauw: theorie)

    Overzicht weekschema sem 1 burgerlijk ingenieur: architect

    Overzicht weekschema sem 2 burgerlijk ingenieur: architect

    Dit schema geldt als model, wijzigingen kunnen ieder jaar voorkomen. De UGent zet in op activerend onderwijs met een doordachte en goed op elkaar afgestemde mix van on campus en online onderwijs. Sommige lessen (oefeningen) worden in groep gegeven: uren en dagen kunnen variëren naargelang van de groepsindeling.

    Deze combinatie van oefeningen en theorie brengt wel een aanzienlijke studielast met zich mee. Een belangrijk deel van de ‘oefeningen’ in het eerste bachelorjaar bestaat uit architectuurontwerp en ontwerpgerelateerde vakken: 1 lesdag architectuurontwerp en 0,5 tot 1 dag gerelateerde vakken (ontwerpleer en waarneming en beeldende media). Architectuurontwerp is een zelfstandig vak, i.e. geen inoefening van theoretische leerstof. De ervaring leert dat architectuurontwerp bij uitstek het vak is in het eerste jaar waarin studenten zich qua inzet en tijdsbesteding soms verliezen. Van bij het begin van je opleiding een goed en haalbaar tijdsmanagement ontwikkelen, is dan ook belangrijk, zeker omdat het pakket aan dergelijke ontwerpvakken, maar ook aan praktisch werk bij vakken uit de bouwtechnische en architectuurwetenschappelijke pijler in de daaropvolgende jaren ook aan belang toeneemt: je moet papers schrijven, practica voorbereiden,…

    Weet dus dat je aan een uitdagende opleiding begint die veel inzet vergt, en je dus best met een grote motivatie aan de start komt. Wie niet bereid is hard te werken, haalt het -doorgaans- niet. Maar uit de vele gesprekken met studenten en alumni blijkt telkens opnieuw dat het net dat is wat deze opleiding voor studenten aantrekkelijk maakt: de combinatie van hard moeten werken en continu uitgedaagd worden, die ervoor zorgt dat je het beste in jezelf kan ontdekken.

    9. Hoe kan ik testen tijdens het jaar of ik er voldoende van ken?”

    Voor Wiskunde 1: calculus zijn er in de loop van het eerste semester twee opdrachten/taken voor de studenten.

    Het vak Architectuurontwerp omvat in semester 1 een reeks korte oefeningen waar je onmiddellijk feedback op krijgt. Het semester wordt afgesloten met één globale evaluatie. Bovendien spreek je in het atelier wekelijks met je vaste begeleiders, die je werk op de voet volgen en voortdurend feedback geven. Dit systeem van continue feedback blijft het hele jaar in werking. Het zelfde geldt voor Ontwerpleer en Waarneming en Beeldende Media.

    10. Wat is het verschil tussen architect en burgerlijk ingenieur-architect? Wat is het verschil met de andere opleidingen ingenieur-architect?

    De opleiding burgerlijk ingenieur-architect van de UGent

    De opleiding burgerlijk ingenieur-architect van de UGent is opgebouwd rond onderwijs in drie belangrijke pijlers:

    • ingenieurswetenschappen
    • architectuurontwerpen
    • architectuurwetenschappen

    Het opleidingsprogramma biedt deze drie pijlers bovendien als evenwaardig aan. De ontwerpvakken krijgen een zeer belangrijke, prominente plaats in de opleiding maar blijven altijd in balans met de vakken uit de andere twee pijlers. Daarin ligt onze sterkste troef en onderscheidt onze opleiding zich van de andere. Door het feit dat de opleiding burgerlijk ingenieur-architect is ingebed in de Gentse universiteit, wat je de mogelijkheid biedt om hoogwaardige keuzevakken te kiezen uit het volledige universitaire aanbod, en waarbij je dus les krijgt van experten in hun domein. Dat is een belangrijke troef van onze opleiding, waar veel van onze studenten graag gebruik van maken: zo hebben we nogal wat studenten die het vak culturele antropologie volgen, maar ook verstedelijking in mondiaal perspectief, avant-garde film en video, of vakken uit de masteropleiding Conflict and Development Studies.

    De Gentse opleiding ingenieur-architect heeft een aantal andere troeven. Je krijgt er onder meer les van prominente figuren uit de (Vlaamse) architectuurscène en lesgevers die internationaal toonaangevende onderzoekers zijn in hun vakgebied, of dat nu bouwfysica of -constructie, dan wel architectuurgeschiedenis of stedenbouw is. De opleiding is verbonden aan een aantal transversale samenwerkingsverbanden van de UGent, zoals de Gentse stadsacademie of het Centrum voor architectuur en kunst Charles Van VANDENHOVE. De opleiding heeft een sterke werking rond internationalisering, en maakt uitwisselingen mogelijk in en buiten Europa, maar zet studenten ook aan tot veldwerk en stages in het buitenland, en brengt, omgekeerd, ook heel wat buitenlandse sprekers naar Gent om in het onderwijs te participeren. Tenslotte speelt in de Gentse opleiding ingenieur-architect ook de eigen studentenvereniging, De Loeiende Koe, een erg belangrijke rol, als klankbord en partner.

    Profiel student burgerlijk ingenieur-architect:

    • Interesse in wiskunde, wetenschappen en humane wetenschappen
    • Interesse hebben in de omgeving en brede kijk hebben op cultuur
    • Graag op een abstract niveau redeneren
    • Bereidheid tot diepgang, nauwkeurigheid en volledigheid
    • Goede wiskundige basis, bij voorkeur 6u of meer wiskunde in het secundair onderwijs (ASO)
    • Niet nodig om technisch tekenen of kunstacademie gevolgd te hebben in het secundair onderwijs

    De opleiding burgerlijk ingenieur-architect aan KU Leuven en VUB

    De opleidingen ingenieur-architect aan de KU Leuven en VUB zetten ook in op de drie pijlers (architectuurontwerpen, ingenieurswetenschappen en architectuurwetenschappen) maar met een (licht) overwicht naar meer technische vakken.

    De opleiding architectuur aan bv. KU Leuven in Gent (Campus Sint-Lucas)

    De kern van de masteropleiding architectuur is het ontwerpen. Daarnaast staan ook vakken in de humane wetenschappen, exacte wetenschappen, projectmanagement en grafische en beeldende vormgeving op het programma. De opleiding bestaat uit ongeveer evenveel theorie als praktijk.

    Bij de opleiding architectuur (niet ingenieur) ligt de klemtoon dus meer op de praktijk van het ontwerp en de ontwerpgerelateerde vakken (grafische voorstellingen en dergelijke) en minder op technische en architectuur theoretische vakken.

    Het is belangrijk om te onderlijnen dat er geen verschil is in de aandacht die wordt besteed, of het belang dat wordt gehecht, aan het architectuurontwerpen tussen de opleidingen ingenieur-architect en architectuur. Het pakket uren dat wordt besteed aan het atelier en gerelateerde vakken is wel kleiner in de opleiding ingenieur-architect, omdat er meer theorie wordt gegeven, maar het ontwerpatelier en de ontwerpgerelateerde vakken vormen er wel de ruggengraat van, zeker aan de Universiteit Gent.

    Vergelijking opleidingen architectuur

    Vergelijking opleidingen architectuur

    11. Wat is het verschil tussen de opleiding burgerlijk ingenieur en de opleiding burgerlijk ingenieur-architect?

    De opleiding burgerlijk ingenieur-architect volgt vanaf het eerste jaar een apart traject. Basiswetenschappen en wiskunde overlappen inhoudelijk deels met de opleiding burgerlijk ingenieur, maar worden apart gegeven met een eigen aanpak en leggen andere klemtonen. Vanaf dag één word je ingewijd in de eigenheid van het architectuurontwerp en aangeleerd om op een ontwerpende manier antwoorden te bieden op gestelde problemen en vraagstukken.

    In de hogere jaren zijn er ook een aantal vakken gemeenschappelijk met de opleiding burgerlijk ingenieur bouwkunde.

    12. Wat is het verschil tussen burgerlijk ingenieur Civil Engineering, industrieel ingenieur bouwkunde & (burgerlijk ir.-)architect?

    Burgerlijk ingenieur Civil Engineering:

    Als burgerlijk ingenieur ben je dikwijls meer betrokken bij de studie van de stabiliteit, funderingen en technieken, en onderzoek naar nieuwe technieken voor bruggenbouw, glasconstructies, wegenbouw, etc.

    Industrieel ingenieur bouwkunde:

    Eens afgestudeerd kom je vooral terecht in de uitvoering van bouwwerken, bij de realisatie van diverse bouwconstructies en stabiliteitsberekeningen. Je bent vaak verantwoordelijk voor de project- en werfleiding.

    (Burgerlijk ingenieur-)architect:

    Als (burgerlijk ingenieur-)architect heb je meer te maken met de opmaak van het ontwerp en het concept van de constructie. Constructie is onderdeel van een globale aanpak van alle aspecten van het ontwerpprobleem. Tegelijk ben je als ingenieur-architect door jouw veelzijdige vorming ideaal geplaatst om het gesprek tussen de diverse partijen in de steeds complexer wordende bouwprocessen te leiden en te sturen.

    13. Wat kan ik later doen met een diploma van ingenieur-architect? Vind ik gemakkelijk werk?

    Tijdens opleiding kom je al in contact met bouwbedrijven via bedrijfsbezoeken en heb je ook de mogelijkheid om stage te lopen in een architectuurbureau (op te nemen in je curriculum).

    Daarnaast organiseert de studentenvereniging VTK ( burgerlijk ingenieur en burgerlijk ingenieur-architect) jaarlijks een job- en stagebeurs.

    Ook De Loeiende Koe richt jaarlijks een Archifair in, waarin diverse uitstroommogelijkheden aan bod komen en je contact kan leggen met diverse profielen van potentiële werkgevers.

    Soort functies:

    • Zelfstandig architect (na een stage van 2 jaar)
    • Ontwerper, bouwmanager, projectleider, adviseur (bv. akoestiek, lichttechniek, warmte- en vochtberekening, luchtbehandeling, stabiliteit, …), medewerker of leidinggevende in een studiebureau, beheer van gebouwd patrimonium…
    • Wetenschappelijk onderzoek aan de universiteiten
    • Manager of beleidsmaker/medewerker zowel in de privésector als bij de overheid: aanneming- en toeleveringsbedrijven, bouwmaterialenindustrie, stedenbouw en ruimtelijke ordening, monumenten- en landschapszorg, huisvestingsdiensten, studiebureau, …
    • Culturele sector: criticus, tentoonstellingsmaker, …
    • Lesgeven in het onderwijs

    Vind ik gemakkelijk werk?

    Ja, de opleiding ingenieur-architect staat bekend als een erg veeleisende, uitdagende en creatieve opleiding die je een erg gegeerde figuur op de arbeidsmarkt maakt. Onze afgestudeerden vinden dan ook zeer snel een aantrekkelijke job.

     

    Aantal schoolverlaters

    % werkzoekenden na 1 jaar

    Burgerlijk ingenieur

    733

    0,5 %

    Burgerlijk ingenieur-architect

    124

    1,6 %

    Industrieel ingenieur

    1.479

    1,3 %

    Bio-ingenieur

    386

    2,1 %

    Alle masteropleidingen

    15275

    2,3 %

    Alle opleidingen hoger onderwijs (HBO5, PBA, ABA en MA)

    35650

    2,4 %

    VDAB schoolverlatersrapport editie 2022 – opvolgingsjaar 2021

    14. Wat zijn de slaagcijfers in het eerste jaar?

    Concrete cijfers geven is moeilijk. Sinds de invoering van de Ba-Ma structuur en de flexibilisering ervan werkt men in het hoger onderwijs met studiepunten. Er kan niet langer gesproken worden van ‘geslaagd’ of ‘niet geslaagd’ in (het eerste jaar van) het hoger onderwijs.

    We kunnen je wel verwijzen naar de Onderwijskiezer van Vlaamse Gemeenschap (gebaseerd op het aantal generatiestudenten in de periode 2015-2016 tem 2020-2021).

    Daar vind je het studierendement terug van de verschillende opleidingen in het hoger onderwijs → is de verhouding van het aantal verworven studiepunten (waarvoor geslaagd) t.o.v. het aantal opgenomen studiepunten (waarvoor ingeschreven). Dit percentage wordt weergegeven in 5 categorieën: 0%, 1-24%, 25-49%, 50-84% en 85-100%.

    De participatiegraad geeft weer hoeveel % van de leerlingen t.o.v. van alle afgestudeerden uit een bepaalde studierichting in het SO zich ingeschreven heeft in deze opleiding van het hoger onderwijs. Enkel wanneer een voldoende aantal leerlingen (=30) uit deze secundaire studierichting voor een bepaalde bachelor kiest, worden de cijfers weergegeven.

    Er wordt hier alleen rekening gehouden met jongeren die zich

    • ONMIDDELLIJK (= zonder onderbreking) na het secundair onderwijs inschrijven
    • VOOR HET EERST inschrijven in een academische of professionele bachelor,
    • met een DIPLOMACONTRACT,
    • aan een Vlaamse universiteit of hogeschool.

    Studierendement van 1ste bachelor in ingenieurswetenschappen: architectuur

    Studierendement 1ste bachelor ingenieurswetenschappen: architectuur

    15. Wat als blijkt dat het me toch niet ligt, kan ik veranderen zonder een volledig jaar te moeten overdoen?

    Als je van opleiding verandert vóór 1 december, dan krijg je zowel je leerkrediet als je flexibel inschrijvingsgeld terug. Vanuit UGent adviseren we om te heroriënteren vóór 15 november. Je nieuwe faculteit zal beslissen of je al dan niet nog eerstesemestervakken van je nieuwe opleiding zult kunnen opnemen.

    Bij de start van het tweede semester is het ook mogelijk om te heroriënteren vóór 1 maart. Hiervoor moet je contact op te nemen met de trajectbegeleider van de nieuwe opleiding om na te gaan voor welke vakken kan worden ingeschreven. Het flexibel inschrijvingsgeld van het tweede semester krijg je terug alsook het leerkrediet voor vakken van het tweede semester en voor jaarvakken.

    Studenten die vroeg heroriënteren (bijvoorbeeld na drie weken) kunnen in de nieuwe opleiding vaak nog alle vakken opnemen, en zijn dus niets ‘verloren’. Studenten die pas later (bijvoorbeeld rond 15 november of bij de start van het tweede semester) heroriënteren, kunnen in de nieuwe opleiding meestal niet meer alle vakken van het eerste jaar opnemen en starten in de nieuwe opleiding dus reeds met een geïndividualiseerd traject (GIT).

    16. Welke begeleiding is er voorzien voor studenten?

    Vakinhoudelijke ondersteuning voor de vakgebieden wiskunde en fysica. Je krijgt extra uitleg bij de leerstof (zowel theorie als oefeningen), richtlijnen over de examens, feedback bij de huistaken, ...

    Algemene studiebegeleiding: studieplanning, studiemethode, zoeken naar oplossingen bij studieproblemen.

    Trajectbegeleiding: advies en info over geïndividualiseerd traject, bijzonder statuut, heroriëntering, begeleiding studietraject en -vooruitgang.

    • Introductiedag (zie vraag 6)
    • Mentoring voor eerstejaars (= begeleiding door een student die al in een hoger jaar zit)
    • Taalbegeleiding en -advies (NL en ENG)
    • Studentenvereniging DLK (specifiek voor architectuur): DLK organiseert diverse initiatieven voor eerstejaarsstudenten, o.a. een inleidingsweek, maar ook een peter- en metersysteem, en vervult een belangrijke remediërende rol tussen de studentenpopulatie en de opleiding en vakgroep.
    • Studentenvereniging VTK: peter en meter, cursusverkoop, wegwijs campus, organisatie jobbeurs, …
    • Architectuurontwerpen en gerelateerde vakken: begeleiding in kleine groepen met vaste begeleiders (groep wordt opgesplitst in twee deelateliers van circa 60-80 studenten; elk deelatelier wordt dan weer opgedeeld in kleinere groepen van 8-10 studenten). Door de erg interactieve werkvorm van deze vakken, ontstaat er van bij het begin een erg direct en persoonlijk contact tussen begeleiders en studenten, en ben je geen nummer. Dat blijft zo doorheen de ganse opleiding.

    17. Welke ingenieursopleiding past het beste bij mij?

    Studeren voor ingenieur aan de UGent

    18. Welke rekenmachines kunnen er gebruikt worden bij de evaluaties?

    Voor alle (niet-)periodegebonden evaluaties waarbij de student een rekenmachine mag gebruiken, is enkel het gebruik van het type TI-30XB MultiView of het type TI-30XS MultiView toegelaten (tenzij anders gemeld door de verantwoordelijke lesgever).

    Meer info

    19. Is een laptop verplicht en welke vereisten zijn er voor een laptop?

    Een laptop is verplicht en noodzakelijk vanaf het eerste bachelor jaar.

    Lees meer over de minimumvereisten.

    Studenten die het financieel moeilijk hebben, kunnen aankloppen bij de Sociale Dienst van de UGent; zij kunnen onder bepaalde voorwaarden een studiefinanciering geven aan studenten, onder de vorm van een toelage of een renteloze studielening. Meer info is ook te vinden via bovenstaande link.

    20. Kan ik naar het buitenland tijdens mijn studies?

    Veel (toekomstige) studenten denken bij internationalisering standaard aan het Erasmus programma. Als faculteit zetten wij echter in op verschillende formats, en Erasmus is dus niet de enige (of belangrijkste) mogelijkheid om een buitenlandse ervaring op te doen. Er is "voor elk wat wils", zowel lange alsook kortere verblijven zijn mogelijk.

    Mogelijkheden vanuit de faculteit:

    • Erasmus Belgica: uitwisseling voor studie in Franstalig België (1 of 2 semesters, tijdens de masteropleiding)
    • Erasmus: uitwisseling voor studie in de EU & Zwitserland (1 of 2 semesters, tijdens de masteropleiding)
    • Uitwisseling voor studie buiten Europa (1 of 2 semesters, tijdens de masteropleiding)
    • Stage, zowel binnen als buiten Europa, eventueel ondersteund via IAESTE (meer dan 80 landen wereldwijd), FEA is de pionier/trekker van IAESTE in België, van 6 weken tot 1 jaar, kan ook (deels) na afstuderen
    • Korte cursussen in Europa via BEST (typisch 1 week)
    • Ontwikkelingssamenwerking: veldwerk in “het zuiden” met een reisbeurs, van 1 maand tot 1 jaar
    • Internationale studiereizen
    • Summer schools
    • Een deel van de masterproef in het buitenland afleggen (bijvoorbeeld (een deel van) het onderzoek in het buitenland uitvoeren)

    Elk jaar gaan een 30-tal masterstudenten van de opleiding ingenieur-architect op Erasmusuitwisseling en verblijven ze één semester aan een opleiding in het buitenland: Frankrijk, Italië, Duitsland, Scandinavië,… maar elk jaar gaan ook enkele studenten naar Shanghai, China. Diverse studenten lopen via IAESTE stage in buitenlandse architectuurbureau’s. In het kader van masterproeven deden studenten al veldwerk en labo-onderzoek op diverse plekken: van Canada tot Kaapstad, van Kinshasa tot Hyderabad, India.

    Een deel van de mastervakken wordt in het Engels gedoceerd. Dat maakt het mogelijk om ook elk jaar buitenlandse studenten te laten meelopen in onze opleiding: zo hebben we studenten uit Italië, Frankrijk, Duitsland, maar ook uit China en Australië.

    Als ingenieur-architect is de kans groot dat je in leidinggevende posities terechtkomt en dus vaak in een internationaal werkveld actief zal zijn. Veel van onze alumni zijn effectief in het buitenland aan de slag. Maar zelfs al blijf je na het afstuderen in België, dan nog is het belangrijk en een voordeel om tijdens de studies een internationale ervaring op te doen, want de wereld komt ook meer en meer naar ons.

    21. Wat houdt het Excellentieprogramma Innovation for Society in? Wie kan dit volgen?

    Wat?

    Vanaf het academiejaar 2021–2022 biedt de faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur aan haar studenten een excellentieprogramma aan. Dit eenjarig programma, ‘Innovation for Society’, biedt gemotiveerde studenten een stevige intellectuele uitdaging, die zowel verbredend als verdiepend is. Het doel is om innovatieve en veelzijdige oplossingen voor belangrijke hedendaagse maatschappelijke problemen te bedenken en te implementeren.

    In het programma werken we rond jaarlijks wisselende thema’s, gelinkt aan een of meerdere van de United Nations Sustainable Development Goals. Dit thema bekijken we vanuit een Gentse of Belgische context en vanuit de rol die de ingenieur (m/v/x) kan spelen bij het behalen van die doelstelling(en).

    Voor wie?

    De doelgroep zijn goede, gemotiveerde en veelzijdige studenten die naast hun reguliere bachelor- of masteropleiding graag een jaar lang een stevige extra uitdaging willen aangaan. We mikken niet louter op topstudenten (op basis van studieresultaten), maar op een brede mix van profielen. Motivatie, enthousiasme en creativiteit spelen een doorslaggevende rol.

    Het programma kan enkel gevolgd worden door studenten met een inschrijving in een van de studieprogramma’s van de faculteit Ingenieurswetenschappen en Architectuur die minstens het eerste bachelorjaar (industrieel ingenieur, burgerlijk ingenieur of burgerlijk ingenieur-architect) volledig heeft afgewerkt. 

    22. Kan ik de educatieve master (Master of Science in de wetenschappen en technologie) combineren met mijn opleiding?

    De educatieve masteropleiding (EduMa - Master of Science in de wetenschappen en technologie, afstudeerrichting engineering en technologie) wordt in de meeste faculteiten aangeboden naast de reguliere domeinspecifieke masteropleidingen. Je kunt na je bacheloropleiding kiezen voor de domeinspecifieke masteropleidingen of de educatieve masteropleiding. Wie voor de educatieve masteropleiding kiest, wordt leraar zonder extra studietijd. Voor de ingenieurswetenschappen (‐architectuur) is een keuze voor de EduMa meteen na de bachelor niet evident. Als je dit traject volgt, behaal je immers de beroepstitel niet. De faculteit zet daarom in op het verkorte traject van 60 studiepunten, waarop je kan inschrijven na de reguliere masteropleiding (=zij‐instroom). Decretaal gezien is de UGent echter verplicht om je ook de mogelijkheid te bieden om de opleiding meteen na de bachelor te volgen, via de geïntegreerde masteropleiding.

    Programma

    • Geïntegreerde educatieve masteropleiding (samen aangeboden door de FEA en de FPPW) De geïntegreerde masteropleiding is bedoeld voor studenten die de EduMa meteen na de bacheloropleiding volgen. Je volgt 120 studiepunten, bestaande uit 45 studiepunten leraarsvakken en 75 studiepunten domeinspecifieke vakken (waarvan 60 studiepunten vakken en 15 studiepunten masterproef). Doordat er in de bacheloropleidingen ingenieurswetenschappen geen ruimte is om al leraarsvakken op te nemen, volg je verplicht een voorbereidingsprogramma met 15 studiepunten leraarsvakken als je kiest voor de geïntegreerde masteropleiding.
    • Verkort traject educatieve masteropleiding (aangeboden door FPPW, gezamenlijk diploma door FEA en FPPW) Het verkorte traject is bedoeld voor studenten die de EduMa volgen na hun masteropleiding (= zij‐instromers). Je volgt enkel 60 studiepunten leraarsvakken. Die component leraar bestaat uit 45 studiepunten uit de geïntegreerde masteropleiding, en 15 studiepunten uit het voorbereidingsprogramma.

    Meer info over de verschillende afstudeerrichtingen in deze educatieve master. 

    Welke vakdidactieken je kan opnemen, is afhankelijk van de voorafgaande bacheloropleiding. Aan elke vakdidactiek is een lijst van bachelordiploma’s verbonden die toegelaten worden tot de vakdidactiek. De toelatingsvoorwaarden zijn dezelfde in alle Vlaamse universiteiten.

    23. Waarom architectuur studeren aan de UGent

    Bekijk het filmpje: Waarom architectuur studeren aan de UGent?

    • Onderwijs en onderzoek op hoog internationaal niveau
    • Architectuurontwerp wordt gegeven door toonaangevende figuren in de (Vlaamse) architectuurscène
    • Je krijgt ook les van figuren uit het werkveld die vernieuwende praktijken hebben ontwikkeld omtrent duurzame energieconcepten, slimme structuren, inclusieve steden, circulair bouwen, …
    • De vakgroep is prominent aanwezig in internationaal onderzoek, zowel op het vlak van bouwtechnische disciplines als architectuurgeschiedenis, -theorie en kritiek.
    • De vakgroep zet sterk in op publicaties en tentoonstellingen en is daardoor ook een belangrijke speler in het bredere culturele veld. Studenten krijgen de kans hierin te participeren via onderzoekseminaries en masterproeven.
    • De vakgroep organiseert elk jaar een uniek onderwijsexperiment: een Jokerweek, waarbij studenten in verticale ateliers (en dus in gemengde groepen over de jaren heen) samen met de stafleden aan een concreet project werken, vaak op verplaatsing en in samenwerking met externe (internationale) stakeholders.
    • De opleiding zet sterk in op internationalisering via diverse formats (Erasmus, stage, veldwerk in het buitenland,…) en brengt veel buitenlandse sprekers naar Gent
    • Veelzijdige vorming, met heel veel keuzemogelijkheden.
    • De opleiding besteedt veel aandacht aan het duurzaamheidsaspect, maar vanuit een breed en transdisciplinair perspectief, via vakken als duurzame energieconcepten en duurzame steden. Als toekomstige ontwerper ben je in dit maatschappelijk verhaal een heel belangrijke speler. Je geeft de toekomst mee vorm!
    • Zeer intense en goed georganiseerde begeleiding, met een nauwe band tussen staf en studenten, die mee door de erg actieve studentenvereniging, De Loeiende Koe, wordt vormgegeven.
    • Gent is een fantastische stad om te studeren. Gent is een bruisende studentenstad met veel cultuur, kunst, sport en ontspanningsmogelijkheden voor studenten. De opleiding is gehuisvest in het Plateaugebouw, in het centrum van de stad en het onderwijs speelt volop in op die unieke locatie.
    • Gent is ook het epicentrum voor onderzoek, innovatie en ondernemerschap. Het merendeel van onze onderzoekscentra bevindt zich op Campus Ardoyen. Wetenschapspark Ardoyen huisvest naast de UGent onderzoekscentra ook 12  publieke onderzoekscentra, 8 industriële pilots en testfaciliteiten en meer dan 90 kennisintensieve start-ups, academische en zakelijke R&D-centra die in totaal meer dan 4.400 hightech professionals tewerk stellen.
    • Heel veel jobmogelijkheden na afstuderen!
    • UGent staat in de Shangai ranking het hoogste gerangschikt van alle Belgische universiteiten (UGent op plaats 74 en KU Leuven op plaats 95) en de Shangai ranking is de belangrijkste ranking in de wereld voor universiteiten!